Najczęstsze urazy kostne i mięśniowe u psów: diagnostyka, objawy i leczenie
Układ ruchu psa – obejmujący kości, stawy, mięśnie, ścięgna i więzadła – jest szczególnie narażony na różnego rodzaju urazy, zwłaszcza u psów aktywnych, pracujących lub sportowych. Urazy te mogą prowadzić do bólu, kulawizny, ograniczenia ruchomości, a w poważniejszych przypadkach – do trwałej niepełnosprawności. W niniejszym artykule przedstawiono najczęstsze urazy kostne i mięśniowe u psów wraz z ich patofizjologią, objawami klinicznymi, metodami diagnostycznymi oraz aktualnymi opcjami terapeutycznymi.
Najczęstsze urazy kostne
Złamania (fracturae)
Przyczyny:
urazy komunikacyjne (np. potrącenie przez pojazd),
upadki z wysokości,
przeciążenia mechaniczne (szczególnie u szczeniąt i starszych psów z osteoporozą).
Podział złamań:
otwarte vs. zamknięte,
proste vs. wieloodłamowe,
poprzeczne, spiralne, skośne.
Objawy:
ostry ból,
nienaturalne ułożenie kończyny,
obrzęk i krwiak,
brak obciążenia kończyny.
Diagnostyka:
badanie kliniczne,
RTG w dwóch projekcjach,
tomografia komputerowa (w przypadkach złożonych lub złamań miednicy/kręgosłupa).
Leczenie:
zachowawcze (gips, opatrunek usztywniający) – tylko w wybranych, stabilnych przypadkach,
chirurgiczne: osteosynteza przy użyciu płytek, śrub, gwoździ śródszpikowych lub zewnętrznych stabilizatorów.
Zwichnięcia (luxationes) i podwichnięcia stawów
Najczęściej dotyczą:
stawu biodrowego (luxatio coxae),
stawu łokciowego (luxatio cubiti),
stawu kolanowego (szczególnie u małych ras – zwichnięcie rzepki, luxatio patellae).
Objawy:
kulawizna (często przerywana),
ból przy manipulacji stawem,
przemieszczenie struktur anatomicznych,
nieprawidłowe napięcie mięśni w obrębie kończyny.
Diagnostyka:
RTG,
USG w przypadku podejrzenia uszkodzeń tkanek miękkich.
Leczenie:
repozycja ręczna (jeśli możliwa),
leczenie chirurgiczne – kapsulorafia, rekonstrukcja więzadeł, protezy stawowe.
Najczęstsze urazy mięśniowo-ścięgniste
Naderwania i zerwania mięśni i ścięgien
Często dotyczą:
mięśni uda (m. biceps femoris, m. gracilis),
mięśnia nadgrzebieniowego (często u psów sportowych),
ścięgna Achillesa (tendo calcaneus communis).
Objawy:
ból palpacyjny,
obrzęk,
kulawizna o różnym nasileniu,
u zerwań – charakterystyczne „zwisanie” kończyny.
Diagnostyka:
USG tkanek miękkich,
rezonans magnetyczny (MRI) w ocenie struktur wewnętrznych,
testy funkcjonalne (zakres ruchu, test oporu).
Leczenie:
zachowawcze (odpoczynek, fizjoterapia, leki przeciwzapalne) w lekkich uszkodzeniach,
chirurgiczne zeszycie mięśni/ścięgien przy całkowitym zerwaniu,
rehabilitacja – kluczowa dla odzyskania funkcji.
Skurcze i zapalenia mięśni (myositis)
Rodzaje:
pourazowe,
infekcyjne (rzadziej – np. Neospora caninum),
immunologiczne (np. masticatory muscle myositis – MMM).
Objawy:
sztywność,
ból mięśniowy,
trudności z poruszaniem się lub przeżuwaniem (MMM).
Diagnostyka:
badania krwi (CK, AST, biopsja mięśni),
USG, MRI,
badania serologiczne lub PCR (w przypadku podejrzenia infekcji).
Leczenie:
niesteroidowe leki przeciwzapalne (NSAID),
kortykosteroidy (w przypadkach immunologicznych),
antybiotykoterapia (jeśli infekcyjne),
rehabilitacja ruchowa.
Znaczenie rehabilitacji i prewencji
Rehabilitacja (fizjoterapia, hydroterapia, masaże, terapia laserowa) odgrywa istotną rolę w powrocie do sprawności po urazach układu ruchu. Ważna jest także profilaktyka:
kontrola masy ciała,
odpowiednia rozgrzewka przed aktywnością fizyczną,
unikanie przeciążeń u młodych i starszych psów.
Urazy kostne i mięśniowe u psów są częstym problemem w praktyce weterynaryjnej i mogą prowadzić do poważnych ograniczeń ruchowych, jeżeli nie zostaną właściwie zdiagnozowane i leczone. Skuteczna terapia wymaga indywidualnego podejścia, nowoczesnej diagnostyki obrazowej oraz zintegrowanego planu leczenia i rehabilitacji. Wczesne rozpoznanie i interwencja znacząco zwiększają szansę na pełne wyzdrowienie oraz powrót psa do aktywności.
Centra rehabilitacji zwierząt odgrywają kluczową rolę w kompleksowym leczeniu urazów kostnych i mięśniowych u psów. Oferują one specjalistyczne terapie wspomagające powrót do pełnej sprawności po kontuzjach, zabiegach chirurgicznych oraz w przypadkach przewlekłych schorzeń układu ruchu.
Jak centrum rehabilitacji wspiera leczenie urazów?
Centra rehabilitacji zwierząt oferują szeroki zakres usług, które pomagają w leczeniu urazów kostnych i mięśniowych u psów:
Kinezyterapia: ćwiczenia ruchowe mające na celu przywrócenie pełnej funkcji kończyny, poprawę zakresu ruchu oraz wzmocnienie mięśni.
Fizykoterapia: zabiegi takie jak laseroterapia, elektroterapia, ultradźwięki czy magnetoterapia, które wspomagają regenerację tkanek, redukują ból i stany zapalne.
Bieżnia wodna: umożliwia bezpieczne ćwiczenia w odciążeniu, co jest szczególnie korzystne w rehabilitacji po złamaniach i operacjach ortopedycznych.
Masaże i techniki manualne: pomagają w rozluźnieniu napiętych mięśni, poprawie krążenia i redukcji bólu.
Indywidualne plany terapii: każdy pacjent otrzymuje dostosowany do swoich potrzeb plan rehabilitacyjny, uwzględniający rodzaj urazu, stan zdrowia i poziom aktywności.
Centrum Rehabilitacji Zwierząt w Szczecinie
FizjoAnimal to specjalistyczne centrum rehabilitacji zwierząt z siedzibą w Szczecinie, które oferuje kompleksowe usługi fizjoterapeutyczne dla psów i kotów. Placówka ta zapewnia indywidualne podejście do każdego pacjenta, dostosowując parametry zabiegów do specyfiki sierści, skóry i konkretnego przypadku klinicznego .
